اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه شهر خمین معصومه رنجبر 1

Transcript

1 آموزش پژوهی/ شماره اول / بهار 493 اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه شهر خمین / کاترین فکری 2 معصومه رنجبر چکیده هدف تحقیق حاضر تبیین اثربخشی نظریه سوپر بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه در شهرستان خمین بود. روش این پژوهش از نوع تمام آزمایشی است. جامعه آماری کلیهی دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه شهرستان خمین بودهاند. به شیوه خوشهای تکمرحلهای از میان مدارس دولتی شهرستان خمین دو مدرسه دخترانه مقطع متوسطه بهتصادف انتخابشده و پرسشنامه انگیزش تحصیلی روی دانش آموزان اجرا شد. از بین کسانی که نمره کمتری گرفتند تعداد 04 نفر انتخاب گردید و بهطور تصادفی در دو آزمایش و گواه قرار گرفتند. آزمایشی به مدت شش هفته /5 ساعته تحت آموزش نظریه سوپر قرار گرفتند و گواه در طول این مدت هیچ آموزشی دریافت نکردند. پس -آزمون اجرا و یک و نیم ماه بعد پیگیری انجام شد. دادهها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری تجزیهوتحلیل شدند. نتایج نشان داد که تفاوت معنیداری بین دو در افزایش انگیزش تحصیلی و برخی از ابعاد آن: گرایش به پیشرفت وابستگی اجتماعی شهرتطلبی پاداشهای مادی قدرتطلبی عزتنفس و اتکابهنفس در مرحله پسآزمون وجود دارد. به عبارتی آموزش نظریه سوپر بر انگیزش تحصیلی تأثیر معنادار داشته است و نتایج در طول زمان پایدار بوده است. کلیدواژهها: نظریه سوپر انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر. دانشآموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسالمی واحد علوم و تحقیقات مشاوره تهران. ranjbarmasomeh95@yahoo.com 2 استادیار مشاوره دانشگاه آزاد اسالمی واحد مرودشت ایران نویسنده مسئول مقاله. katrin_fekri@yahoo.com

2 آموزش پژوهی/ شماره اول / بهار 493 مقدمه دانشآموزان بهعنوان آیندهسازان جامعه قشر مهمی از جامعه با ویژگیها و قابلیتهای بالقوه محسوب میشوند که قسمت عمده آینده آنان در همین دوران نوجوانی و در کانون کالسها و مدارس شکل میگیرد لذا توجه به ویژگیهای منحصربهفرد و نیز ظرفیتها و قابلیتهای عمومی دانشآموزان و ایجاد بستری مناسب برای آموزش آنان میتواند مسیر رشد و پیشرفت آتی جامعه را هموارتر نماید. انگیزش از مباحثی است که همیشه و برای همه روانشناسان و حتی فیلسوفان مطرح بوده و هست. سالهاست که اهمیت انگیزش تحصیلی بهعنوان کلیدیترین اصل در یادگیری دانش آموزان مدارس موردتوجه صاحبنظران قرارگرفته است. به حدی که مشکل میتوان کتاب یا را مجلهای درزمینه تعلیم و تربیت و مدرسه یافت که بخشی از آن به مسئله انگیزش تحصیلی و یادگیری دانش آموزان اختصاص نیافته باشد. روانشناسان انگیزش را فرایندی درونی تعریف کردهاند که رفتار را در طول زمان فعال هدایت و حفظ میکند و درواقع علت و دلیل رفتار هست )شانک 2445(. انگیزش چیزی است که ما را به جنبش و حرکت وادار و کمک میکند تا تکالیف خود را کامل کنیم. انگیزش فرایندی است که طی آن فعالیت هدف محور برانگیخته و حفظ میشود. انگیزه یک فرایند است نه یک فراورده. ما نمیتوانیم انگیزه را مستقیما مشاهده کنیم ام ا میتوانیم آن را از رفتارهایی مانند انتخاب تکالیف تالش استقامت و گفتار استنباط کنیم. انگیزش هدفمند است و 2 نیازمند فعالیت جسمانی یا ذهنی است. و همچنین انگیزه رفتار را حفظ میکند«)پنتریچ و شانک.)2442 انگیزش تحصیلی بهعنوان نیروی محرکهای برای دانش آموزان به سمت هدفهای متعالی تعلیم و تربیت هست که تحت تأثیر حاالت و فرایندهای درونی فرد قرار میگیرد. ازنظر روانشناسان انگیزش یکی از مفاهیم کلیدی است که برای توضیح سطوح مختلف عملکرد به کار.Schunk 2 Pintrich & Schunk

3 اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر... میرود. این مفهوم تفاوت میزان تالش برای انجام تکالیف را بازگو میکند. به عبارت دقیقتر انگیزش با میزان انرژی عقالنی که نوعا در فعالیتهای یادگیری به کار میرود ارتباط دارد )استادی 830(. انگیزش تحصیلی بهعنوان نیروی محرکهای برای دانش آموزان است که تحت تأثیر حاالت و فرایندهای درونی فرد قرار میگیرد. ازنظر روانشناسان انگیزش یکی از مفاهیم کلیدی است که برای توضیح سطوح مختلف عملکرد به کار میرود. این مفهوم تفاوت میزان تالش برای انجام تکالیف را بازگو میکند. به عبارت دقیقتر انگیزش با میزان انرژی که نوعا در فعالیتهای یادگیری به کار میرود ارتباط دارد )استادی 830(. بهطورکلی انگیزش تحصیلی به تمایل فرد برای رسیدن به هدفهای تحصیلی اشاره دارد و نقش اساسی در عالقهمندی دانش آموزان به مدرسه و پیشرفت تحصیلی آنان ایفا میکند )مارتین مارش و دباس 244(. زمانی که دانش آموزان انگیزش برای یادگیری ندارند یعنی مانعی درراه انگیزش طبیعی آنها وجود دارد احساس میکنند که بهخوبی نمیتوانند وظایف مربوط به مدرسه را انجام دهند و درنتیجه تالششان متوقف میشود. یا بهاندازه کافی تالش جدی از خود نشان نمیدهند. این قبیل میشوند و ازآنجاکه تالششان را متوقف میکنند یادگیری آنها با کودکان بهراحتی سرخورده 2 موفقیت همراه نمیشود و تجربه هیجان ناشی از یادگیری مباحث جدید را کسب نمیکنند و معتقد و میشوند هر موفقیتی که به دست میآورند به شانس و تصادف یا شرایط مربوط است )مارتین 8 همکاران 995 به نقل از فرچایلد هورست فینی و بارون 2445(. 0 با توجه به اینکه تحصیل مقدمه اشتغال و ورود دانش آموزان به بازار کار است ارتباط تنگاتنگی بین تحصیل و اشتغال بخصوص در دوران دبیرستان وجود دارد. درواقع مشاوران مدارس دو وظیفه هدایت شغلی و تحصیلی دانش آموزان را همزمان به عهده دارند. بنابراین مشاوران عالوه بر بهرهگیری از نظریههای مشاوره و رواندرمانی میتوانند از نظریههای شغلی نیز برای اثرگذاری روی دانش آموزان در زمینههای مختلف استفاده کنند. برخی از نظریههای مشاوره شغلی مشخصا Martin, Marsh & Debus 2 frustrated 3. Martin 4.Fairchild, Horst, Finney, & Barron

4 آموزش پژوهی/ شماره اول / بهار 493 بحث انتخاب شغل را ارائه میدهند. اما برخی دیگر از نظریههای شغلی گرچه نظریه انتخاب شغل هستند اما با تأکید روی برخی مفاهیم کلیدی مهم قدرت تأثیرگذاری بر وضعیت تحصیلی دانش آموزان را نیز دارند. نظریههای مبتنی بر رشد شغلی ازجمله این نظریهها هستند. برای مثال در نظریه سیر تکاملی انتخاب شغل سه مرحله دارد : الف - مرحله رویایی از تولد تا رشدی گینزبرگ سالگی ( انتخاب بر اساس رؤیا و خیالبافی( ب- مرحله آزمایشی از تا 3 سالگی شامل چهار مرحله رغبت ( انتخاب بر اساس عالیق( صالحیت ( انتخاب بر اساس توانمندیها( ارزش ( انتخاب بر اساس ارزشهای شغلی و خدمت به جامعه( و انتقال ( شناخت ضرورت تصمیمگیری شغلی( و ج- مرحله واقعبینی از 3 تا سالگی شامل سه مرحله مکاشفه )تمرکز بر چند رغبت شغلی( مرحله تبلور )رسیدن به طرز فکر قطعی که البته بازهم امکان تغییر دارد( و مرحله تعیین ( انتخاب شغل و کسب مهارت( که بخشی از این مراحل دقیقا همزمان با سالهای تحصیل در مدرسه و دانشگاه است و لذا تغییرات رشدی ایجادشده درزمینه انتخاب شغل روی انگیزش تحصیلی نیز بیتأثیر نیستند. برای مثال رشد عالیق شغلی یا شناخت توانمندیها یا شناخت ضرورت تصمیمگیری شغلی میتواند روی انگیزش تحصیلی دانش آموزان و تمایل آنان به برخی از دروس نسبت به دروس دیگر یا میزان فعالیتهایشان برای دستیابی به اهداف تحصیلی تأثیر بگذارد. همچنین بر اساس نظریه رشدی گاتفردسون 2 خویشتن پنداری در انتخاب شغل مؤثر است. خویشتن پنداری شغلی از اوایل زندگی فرد رشد میکند و چهار جهتگیری تکاملی دارد. الف- جهتگیری بر اساس اندازه و توانایی 8 تا 5 سالگی )نسبت دادن توانایی به شغل و وانمود کردن به اشتغال( ب- جهتگیری بر اساس جنسیت 6 تا 3 سالگی )محدود کردن آرزوهای شغلی بر اساس تقسیم مشاغل به زنانه یا مردانه( ج- جهتگیری بر اساس ارزشهای اجتماعی 9 تا 8 سالگی ( حذف مشاغل دارای ارزش پایین و نیازمند تالش بسیار( د- جهتگیری بر اساس منحصربهفرد بودن از 0 سالگی به بعد ( انتخاب بر اساس ارزشها و تواناییها(. بعالوه خویشتن پنداری متشکل از خویشتن پنداری اجتماعی ( ادراک نشأتگرفته از تحصیالت پایگاه اجتماعی و جنسیت ) و خویشتن پنداری روانشناختی ( ادراک نشأتگرفته از ارزشها و عوامل شخصی ) است که اولی در انتخاب شغل 3. Ginzberg 4. Gottfredson

5 اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر... مؤثرتر است زیرا انتخاب شغل موجب میشود فرد هویت اجتماعی به دست آورد و انتخاب شغل نتیجه محدودسازی ( حذف مشاغل ناهمخوان با خویشتن پنداری( و مصالحه ( انتخاب یک گزینه شغلی خوب بجای بهترین انتخاب( است ( شفیع آبادی 892(. بنابراین بر اساس این نظریه نیز برخی از مراحل رشدی انتخاب شغل مصادف با سالهای مدرسه است و تغییرات رشدی درزمینه انتخاب شغل میتواند انگیزش تحصیلی را نیز تحت تأثیر قرار دهد زیرا خویشتن پنداری به معنای تصور و پندار فرد از تواناییهای خود است و بنابراین رشد خویشتن پنداری میتواند کمک کند تا دانش آموزان شناخت درستی از تواناییهای خود پیدا کنند و این امر میتواند روی انگیزش تحصیلی آنان مؤثر باشد. برای مثال تقسیم مشاغل به مردانه و زنانه یا انتخاب مشاغل بر اساس ارزشها و توانمندیها خواهناخواه روی انگیزش تحصیلی دانش آموزان برای فعالیت و همچنین ترجیح تالش بیشتر برای برخی از دروس نسبت به دروس دیگر نیز بهطور غیرمستقیم تأثیر میگذارد. نتیجه تحقیقات نیز بر تأثیر رشد شغلی روی انگیزش تحصیلی تأکید داشتند. برای مثال میلز )2443( به بررسی اثربخشی آموزشهای رشد شغلی بر انگیزش تحصیلی در یادگیرنده دبیرستانی پرداخت. نتایج نشان که انگیزش تحصیلی آزمایش نسبت به کنترل و قبل از مداخله به طور )240( به بررسی تأثیر آموزش معنیداری بهبود یافته است. ساروار آفتاب آریف و مشتاق 2 برنامههای رشد شغلی بر روی انگیزش تحصیلی پرداختند و نتایج نشان داد که برنامههای آموزشی موجب بهبود انگیزش تحصیلی برای آنان شده است. درواقع مشاوره شغلی بر اساس نظریههای رشدی ضمن ایجاد مهارت درزمینه طرحریزی تصمیمگیری و انتخاب مسیر شغلی در جهت رشد حرفهای دانش آموزان با تشویق دانش آموزان به انجام فعالیتهایی که موجب پیشرفت و موفقیت تحصیلی آنان میگردد میتواند انگیزش در مسیر پیشرفت تحصیلی را نیز تحت تأثیر قرار دهد )کرومبولتز میشل و جالت به نقل از زونکر.) Miles 2. Sarwa, Aftab, Ari & Mushtaq 3. Kromboltz, Mishel & Gellat 4.Zunker

6 آموزش پژوهی/ شماره اول / بهار 493 )994 به نقل از شفیع آبادی یکی دیگر از نظریههای شغلی مبتنی بر رشد نظریه بلوغ شغلی سوپر 892( است. بر اساس نظریه سوپر انتخاب شغل بهشدت تحت تأثیر خویشتن پنداری است. در فرایند رشد خویشتن پنداری چهار مرحله مکاشفه ( آگاهی فرد از وجود تفاوت و تشابه بین خودش و دیگران( تشخیص ( شناخت نقاط ضعف و قوت خود نسبت به دیگران( همانندسازی ( سرمشق قرار دادن رفتار الگو(و ایفای نقش ( انجام شغلی که با آن همانندسازی کرده ) وجود دارد. انتخاب شغل یک فرایند است. مسیر رشدی انتخاب شغل دارای مراحل رشد مکاشفه استقرار ابقا و افول است. مرحله رشد شامل دوره رویایی )انتخاب بر اساس خیالپردازی ( دوره رغبت ( انتخاب بر اساس عالیق( و دوره صالحیت ( انتخاب بر اساس تواناییها( است. مرحله مکاشفه شامل دوره آزمایشی )انتخاب آزمایشی( دوره انتقال ( توجه بیشتر به واقعیتها( و دوره کوشش )اشتغال موقتی( هست مرحله استقرار شامل دوره کوشش )ادامه یا ترک شغل بر اساس میزان رضایتمندی( و دوره تثبیت ( تثبیت درصورت رضایتمندی و تالش برای ارتقا( مرحله ابقا ( تکمیل مهارتها( و مرحله افول شامل دوره کاهش تواناییها و بازنشستگی است. بنابراین سوپر به فرایند رشدی انتخاب شغل و بلوغ شغلی بسیار توجه داشته و آن را الزمه انتخاب شغل میداند و معتقد است که بلوغ شغلی مستلزم رشد و یادگیری است.با توجه به اینکه به نظر میرسد این رشد و یادگیری بتواند بر جنبههای گوناگون انگیزشی ازجمله انگیزش تحصیلی تأثیر بگذارد تصور بر این است که نظریه سوپر بتواند بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان تأثیر بگذارد. لیکن بررسی پیشینه تحقیقات بیانگر این است که تحقیقی درباره اثربخشی نظریه سوپر بر انگیزش شغلی دانش آموزان تاکنون انجامنشده است و غیر از یکی دو پیشینهای که اثربخشی برنامههای آموزشی رشد شغلی بر انگیزش تحصیلی نشان میدهد تحقیقی در دست نیست. بنابراین این پژوهش در راستای رفع کمبود تحقیقات موجود به دنبال پاسخگویی به این سؤال اصلی است که آیا آموزش مدل رشد شغلی سوپر در مدارس برافزایش انگیزش تحصیلی دانش آموزان تأثیر معنادار دارد یا نه و در این راستا دو فرضیه ذیل را بررسی میکند..Super

7 اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر... فرضیهها : - آموزش نظریه سوپر بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و ابعاد آن تأثیر معنادار دارد. 2- آموزش نظریه سوپر بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و ابعاد آن در طول زمان پایدار است. روش پژوهش طرح تحقیق روش تحقیق حاضر از نوع تمام آزمایشی بهصورت آزمایش و کنترل هست. پسآزمون و پیگیری با 6 جامعه آماری و شرکتکنندگان جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایهی اول متوسطه شهرستان خمین در سال تحصیلی هست. نمونهگیری به شیوه خوشهای تکمرحلهای انجام شد. بدین ترتیب که ابتدا از بین دبیرستان دولتی دخترانه شهر خمین دو دبیرستان بهتصادف انتخاب و پرسشنامه انگیزش تحصیلی روی دانش آموزان پایه اول دو دبیرستان اجرا شد. سپس از بین کسانی که نمره زیر خط برش )با توجه به اینکه پرسشنامه 09 گویه دارد و باالترین نمرهای که آزمودنی میتواند در هر گویه به دست بیاورد 5 و کمترین نمره است. لذا حداکثر نمره پرسشنامه 5 و حداقل نمره 09 است و نقطه برش 09 هست(گرفتند 04 نفر) 24 نفر در هر مدرسه( انتخاب و در دو آزمایش و گواه بهتصادف جایگزین شدند. ابزار اندازهگیری هست. فرم ابزار اندازهگیری در این پژوهش پرسشنامه انگیزش تحصیلی مک ایرنی و سینکالیر اصلی پرسشنامه شامل 44 سؤال است که در سال 992 توسط مک ایرنی و سینکالیر ساختهشده است. فرم کوتاه این پرسشنامه توسط بحرانی در سال 892 ساختهشده است. این پرسشنامه دارای. Mc inerney & Sinclair

8 آموزش پژوهی/ شماره اول / بهار عبارت است که بر اساس مقیاس لیکرت از کامال مخالفم) ( تا کامال موافقم) 0 ( تنظیمشده است که دارای عامل انگیزش تحصیلی است. از 09 گویه 5 گویه آن هدف مداری ) ( 0 گویه رقابتجویی ) ( 8 گویه گرایش به کار و تکلیف ) ( 0 گویه گرایش به پیشرفت ) ( 5 گویه وابستگی اجتماعی ) ( 0 گویه همیاری اجتماعی ) ( 0 گویه شهرتطلبی ) ( 5 گویه پاداشهای مادی ) ( 0 گویه قدرتطلبی ) ( 6 ماده عزتنفس ( 89-86( و 5 گویه اتکابهنفس ) ( را میسنجد و در مقابل هر گرویه طیف 5 درجهای از کامال موافقم )نمره 5( تا کامال مخالفم )نمرۀ ( قرارگرفته است. پایایی و روایی این پرسشنامه توسط مک اینر نی و سینکاالیر موردبررسی و تائید قرارگرفته است. نتایج مطالعات مک اینزلی و سینکالیر در 992 با استفاده از تحلیل افتراقی نشان داد که پرسشنامه انگیزش تحصیلی توانایی تمیز بین دو از دانشجویانی را که در مقاطع تحصیلی باالتر قبول میشوند و دانشجویانی که قبول نمیشوند دارد. مطالعه آنان نشان میدهد که این آزمون از روایی پیشبین برخوردار است. بررسی روایی همزمان بین این پرسشنامه و معدل نمرات های مختلف 4/25 تا 4/0 متغیر بوده است. پایایی این پرسشنامه در سال 830 توسط بحرانی از طریق بازآزمایی و محاسبه آلفای کرونباخ اندازهگیری شده است. در روش باز آزمایی ضریب پایایی کل آزمون 4/95 بود. ضرایب پایایی مقیاسهای گانه نیز نسبتا باال و دامنه این ضرایب از 4/94 )مربوط به مقیاس گرایش پیشرفت ) تا 4/94 )مربوط به مقیاس انگیزش بیرونی ) متغیر بود )به نقل از عباس زاده علی زاده اقدام و کوهی 839 صفحه 55(. در پژوهش حاضر روایی محتوایی پرسشنامه با نظر متخصصان تأیید شد و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرانباخ برای کل پرسشنامه 4/96 و برای هریک از خرده مقیاس پرسشنامه بین 4/55 تا 4/3 به دست آمد. روش اجرا آزمایش به مدت 6 جلسهی 94 دقیقهای تحت آموزش رشد شغلی بر پایه نظریه سوپر قرار گرفتند. و در کنترل مداخلهای صورت نگرفت.در پایان آموزش پسآزمون و /5 ماه بعد

9 اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر... پیگیری انجام شد و دادهها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری تجزیهوتحلیل شدند. خالصه جلسات آموزشی به شرح ذیل بود : جلسه اول : بیان کلیات ابتدا رهبر خود را معرفی کرد و از اعضا خواست که خود را معرفی کنند. سپس قوانین مثل رازداری شرکت در تمام جلسات و مشارکت در گفتگوها و.. به اعضا بیان شد. در مرحله بعد درباره انگیزش تحصیلی و اهمیت آن در بحث و تبادلنظر صورت گرفت و با جمعبندی نظرات اعضا تعریفی از انگیزش تحصیلی ارائه شد و ابعاد آن شامل هدف مداری رقابتجویی گرایش به کار و تکلیف گرایش به پیشرفت وابستگی اجتماعی همیاری اجتماعی شهرتطلبی پاداشهای مادی قدرتطلبی عزتنفس و اتکابهنفس به اعضا معرفی شد. سپس بهعنوان تکلیف از اعضا خواسته شد تا جلسه بعد درباره ارتباط انگیزش تحصیلی با بلوغ شغلی فکر کنند تا دربارهاش بحث و تبادلنظر شود. جلسه دوم : بررسی ارتباط انگیزش تحصیلی با بلوغ شغلی بعد از بررسی تکلیف جلسه قبل تعریفی از بلوغ شغلی و انگیزش تحصیلی مطرح شد. سپس ارتباط انگیزش تحصیلی با بلوغ شغلی موردبحث و بررسی قرار گرفت و مبحث قبول مسئولیت بهعنوان نشانه بلوغ شغلی و مترادف آن یعنی گرایش به کار و تکلیف بهعنوان نشانه انگیزش تحصیلی بحث رغبت به انتخاب بهعنوان نشانه بلوغ شغلی و مترادف آن یعنی گرایش به پیشرفت تحصیلی بهعنوان نشانه انگیزش تحصیلی مبحث جمعآوری اطالعات شغلی که موجب افزایش قدرت انتخاب میشود بهعنوان نشانه بلوغ شغلی و مترادف آن یعنی قدرتطلبی بهعنوان نشانه انگیزش تحصیلی مبحث تهیه طرح و نقشه بهعنوان نشانه بلوغ شغلی و مترادف آن یعنی هدفمندی و برنامهریزی بهعنوان نشانه انگیزش تحصیلی و درنهایت استفاده از منابع که روشی برای بهرهگیری حداکثر از فرصتهاست بهعنوان نشانه بلوغ شغلی و مترادف ان یعنی رقابتجویی سالم که مستلزم شناخت فرصتها و بهرهگیری مناسب از منابع است بهعنوان نشانه انگیزش شغلی به دانش آموزان معرفی

10 آموزش پژوهی/ شماره اول / بهار 493 شد. از اعضا خواسته شد که تا جلسه بعد به خودشان درزمینه هریک از محورهای 5 گانه مطرحشده بر اساس جدول زیر نمره دهند تا در موردش بحث شود. بلوغ شغلی انگیزش تحصیلی نشانهها نتیجه ارزیابی خود نشانهها نتیجه ارزیابی خود زیاد متوسط کم زیاد متوسط کم قبول مسئولیت گرایش به کار و تکلیف رغبت به انتخاب جمعآوری اطالعات تهیه طرح و نقشه گرایش به پیشرفت قدرتطلبی هدفداری و برنامهریزی استفاده از منابع رقابتجویی جلسه سوم : تقویت خویشتن پنداری تحصیلی و کمک به رشد هویت بعد از بررسی تکلیف جلسه قبل درباره مفهوم خویشتن پنداری تحصیلی از اعضا سؤال شد و با جمعبندی نظرات آنان تعریفی از خویشتن پنداری و انواع آن یعنی خویشتن پنداری شغلی و تحصیلی صورت گرفت. سپس رابطه بین داشتن تصویری روشن از خود با هویت تحصیلی بررسی شد و از اعضا خواسته شد که ارتباط خویشتن پنداری تحصیلی را با عزتنفس و اتکابهنفس موردبررسی قرار دهند و با جمعبندی نظرات آنان گفته شد که عزتنفس به معنای قضاوت شخصی در مورد ارزش و مقبولیت خود است و فردی که نگرش مثبت در مورد ارزش و مقبولیت خود داشته باشد خویشتن پنداره یا ارزشیابی مناسبی از خود دارد. همچنین اتکابهنفس معادل اعتمادبهنفس و به معنی باور فرد درباره توانایی خود است و فردی که توانایی خود را باور دارد خویشتن پنداره یا ارزشیابی مناسبی

11 اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر... از خود دارد. سپس رابطه خویشتن پنداره تحصیلی با شهرتطلبی و پاداشهای مادی موردبررسی قرار گرفت و مشخص شد که خویشتن پنداره مثبت میتواند مانع از شهرتطلبی بیمارگونه یا وابستگی به پاداشهای مادی برای درس خواندن شود البته داشتن انگیزه پیشرفت و شهرتطلبی تا حد متعادل میتواند موجب افزایش انگیزش تحصیلی شود و پاداشهای مادی نوعی انگیزه بیرونی است که مبنای حرکت است لیکن بهمرور الزم است که بهصورت انگیزه درونی درآید تا دوام بیشتری داشته باشد. سپس بهعنوان تکلیف از اعضا خواسته شد که تا جلسه بعد لیستی از توانمندیهای تحصیلی و شغلی خود مشخص کنند. جلسه چهارم : بررسی ساختار زندگی و کمک به طرحریزی مجدد بعد از بررسی تکلیف جلسه قبل مدل رنگینکمان سوپر به اعضا آموزش داده شد و گفته شد که افراد در طی زندگی نقشهای مختلفی دارند و دانش آموزان هم در حال حاضر نقش دانشآموز و نوجوان شاغل و شهروند را دارند که موفقیت در یک نقش میتواند موفقیت در سایر نقشها را رغم بزند. سپس از اعضا خواسته شد که رنگینکمان زندگی خود را رسم کنند. در مرحله بعد اعضا بررسی کردند که آیا تعامل نقشهای متعدد موجب توانمندی آنان شده یا موجب افزایش فشار زندگی. سپس آنان متوجه شدند که بر نقشهایی که ایفا میکنند و زمانی که صرف هریک از آنان میکنند تا حدی کنترل دارند و بهعنوان تکلیف از اعضا خواسته شد که تا جلسه بعد برنامهای برای ایجاد تعادل بین وقتیکه برای نقشهای مختلف زندگی صرف میکنند بگذارند و بدین ترتیب از میزان فشار خود بکاهند تا انگیزه بیشتری برای تحصیل پیدا کنند و فرصت بهتری برای انجام تکالیف رشدی مربوط به بلوغ شغلیشان که صورتبندی یک هدف جامع شغلی بود پیدا کنند. جلسه پنجم : ارتباط قوس ( آرک ) با انگیزش تحصیلی بعد از بررسی تکلیف جلسه قبل مفهوم قوس یا آرک سوپر برای اعضا توضیح داده شد و گفته شد که دودسته از عوامل بر شکلگیری مسیر رشدی انتخاب شغل مؤثرند یکی عوامل زیستشناختی است که شامل نیازها ارزشها رغبتها هوش استعدادها هستند و دیگری عوامل جغرافیایی است که شامل خانواده مدرسه همساالن جامعه و بازار کار است. درنهایت این دو از

12 آموزش پژوهی/ شماره اول / بهار 493 عوامل خود را شکل میدهند. سپس از اعضا خواسته شد که رابطه بین عوامل جغرافیایی و زیستی را با همیاری اجتماعی و وابستگی اجتماعی از خرده مقیاسهای انگیزش تحصیلی موردبررسی قرار دهند. درنهایت مشخص شد که ارزشها و شرایط خانواده و مدرسه و همساالن میتواند روی همیاری اجتماعی و وابستگی اجتماعی تأثیر دارد. همیاری اجتماعی یک ویژگی مثبت است و وابستگی اجتماعی با توجه به اجتماعی بودن انسان میتواند موجب حرکت و تکاپو بشود اما تا حد متعادل خوب است و بیش از آن مثال انگیزه بیرونی است که در اثر عدم وجود فعالیت انجام نمیشود. سپس بهعنوان تکلیف از اعضا خواسته میشود که ارزشهایشان را که از محیط خانواده و همساالن و مدرسه کسب کردند درباره همیاری و وابستگی اجتماعی مورد بازبینی مجدد قرار دهند و سپس میزان موفقیت خودشان را در افزایش همیاری اجتماعی و کاهش وابستگی اجتماعی منفی یادداشت کنند تا دربارهاش بحث شود. جلسه ششم : مرور و جمعبندی و اجرای پسآزمون بعد از بررسی تکلیف جلسه قبل جمعبندی از جلسات آموزشی انجام شد و به سؤاالت شرکتکنندگان پاسخ داده شد و پسآزمون برای ارزیابی نتایج آموزشها بکار گرفته شد. سپس اعضا از هم خداحافظی کردند و جلسات به پایان رسید. یافتهها جدول. شاخصهای توصیفی نمرات انگیزش تحصیلی و مؤلفههای آن در آزمایش و کنترل متغیر آزمون تعداد میانگین انحراف استاندارد 2/27 3/69 3/0 4/50 آزمایش پسآزمون 2/3 6/ هدف مداری پیگیری 2/05 3/72 4/ 4/60 گواه پسآزمون

13 رب رپوس هیرظن شزومآ یشخبرثا... 2/7 3/4 ییوجتباقر شیامزآ /45 2/ 0/2 /99 3/65 2/86 هاوگ /89 2/63 /55 2/4 0/08 3/2 فیلکت و راک هب شیارگ شیامزآ 7/85 /60 8/75 /83 4/ /9 هاوگ 7/78 /92 8/48 2/04 7/93 3/42 تفرشیپ هب شیارگ شیامزآ 2/65 /8 4/50 /36 4/25 /59 هاوگ 2/56 /24 2/06 /63 /76 2/94 یعامتجا یگتسباو شیامزآ 9/06 /9 4/65 2/58 4/35 2/39 هاوگ 9/88 /24 8/7 /45

14 هرامش /یهوژپ شزومآ / لوا راهب 493 0/09 3/ یعامتجا یرایمه شیامزآ /30 2/77 2/45 2/67 8/22 2/57 هاوگ / /48 2/78 2/55 /8 2/4 یبلطترهش شیامزآ /60 /90 5/63 2/54 8/45 2/6 هاوگ /77 /88 2/53 /9 2/58 2/46 یاهشاداپ یدام شیامزآ 8/44 2/0 4/65 2/46 4/5 /87 هاوگ 9/52 2/7 9/9 2/67 0/23 2/84 یبلطتردق شیامزآ 5/97 /4 /75 2/05 9/92 2/46 هاوگ 6/3 /66 5/4 /33

15 عزتنفس اتکابهنفس انگیزش تحصیلی )نمره کل( آزمایش گواه آزمایش گواه آزمایش گواه پیگیری پسآزمون پیگیری پسآزمون پیگیری پسآزمون پیگیری پسآزمون پیگیری پسآزمون پیگیری پسآزمون پیگیری اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر... 2/30 3/66 3/23 2/99 2/64 /89 2/0 2/43 2/58 2/9 2/23 3/52 8/25 2/0 /95 9/86 6/29 7/46 5/29 5/9 4/30 6/30 6/30 4/70 /95 0/52 /55 3/90 4/70 /74 0/23 / 3/70 48/ /57 6/55 22/5 2 در جدول شماره شاخص آماری نمرات در زیر مقیاسهای انگیزش تحصیلی به تفکیک ها ارائهشده است. همانطور که از محتوای این جدول مشاهده میشود در مرحله میانگینها و انحراف استانداردها اغلب زیر مقیاسهای انگیزش تحصیلی در دو یکسان

16 آموزش پژوهی/ شماره اول / بهار 493 میباشند ولی در مراحل پسآزمون )بعد از اجرای متغیر مستقل( و پیگیری تفاوت زیادی مشاهده میشود. فرضیهها - نظریه سوپر بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و ابعاد آن تأثیر معنادار دارد. با توجه به طرح پژوهش حاضر که از نوع پسآزمون و پیگیری بود برای تحلیل استفاده شد. در دادهها و بهمنظور کنترل اثر از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری این نوع تحلیل باید شرطهای زیر رعایت گردد تا بتوان به نتایج منتج شده اطمینان کرد. از یکی مفروضههای واریانس-کوواریانس آزمون میباشد 462.>4045( P= تحلیل که و بدین کوواریانس از منظور چند آزمون متغیری باکس 2 F=0258 بررسی همسانی استفاده شده است. ماتریسهای برای و = M ) Box's و برای پسآزمون )4045<.49 =P و 04=F و = M ) Box's محاسبه شد. با توجه به اینکه سطح معناداری از 4/45 بیشتر است نتیجه گرفته میشود که ماتریس کواریانس همگن میباشند. همچنین برای بررسی همگونی واریانس دو در مرحله پسآزمون و پیگیری از آزمون همگونی واریانسهای شد. لوین آزمون شد. استفاده لوین 8 محاسبهشده مورد در از هیچیک متغیرهای موردبررسی ازلحاظ آماری معنیدار نبود )4/4> P (. بنابراین مفروضه همگنی واریانسها تأیید مفروضه مهم دیگر تحلیل کوواریانس چند متغیری همگونی ضرایب رگرسیون است.الزم به ذکر استکه آزمون همگونی ضرایب رگرسیون از طریق تعامل زیرمقیاسهای انگیزش تحصیلی و متغیر مستقل )عضویت ی( در مرحله پسآزمون موردبررسی قرار گرفت. تعامل این ها با متغیر مستقل معنادار نبوده و حاکی از همگونی ضرایب رگرسیون میباشد. این مفروضه در ارتباط با مرحله پیگیری و با رعایت پیشفرضها صادق بود ]پسآزمون < 4/4( P= 4/956 و 4/29 = F و = 4/905 lambda Wilks' و پیگیری 4/4( < 4/503 P= و. Multivariate Analysis of Covariance (MANCOVA) 2. Box's Test of Equality of Covariance Matrices 3. Levene's Test for Equality of Variances

17 4/38 اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر... = F و = 4/662 lambda.])wilks' همانطور که مشاهده میشود آمارههای چند متغیری مربوطه یعنی المبدای ویلکس در سطح اطمینان 95 درصد )4/45=α( معنیدار نمیباشد. بنابراین مفروضه ضرایب رگرسیون نیز برقرار میباشد. با توجه به برقراری مفروضههای تحلیل کوواریانس چندمتغیری مجاز به استفاده از این آزمون آماری هستیم. لذا بهمنظور مقایسه میانگین نمرات پسآزمون زیر مقیاسهای انگیزش تحصیلی بعد از کنترل اثر در دو از آزمون تجزیهوتحلیل کواریانس استفاده شد که نتایج آن در جدول 2 ارائهشده است. جدول 2. نتایج تجزیهوتحلیل کواریانس جهت مقایسه نمرات پسآزمون انگیزش تحصیلی در دو F زیر مقیاسها مجموع مجذورات درجه آزادی میانگین مجذورات سطح معنیداری 0/424 0/653 65/389 65/389 98/ /53 982/53 انگیزش تحصیلی 00/70 06/288 0/826 0/049 0/588 /588 0/958 0/003 0/034 /034 هدف مداری 2/ /069 0/80 0/065 0/297 /297 0/055 3/940 8/8 8/8 رقابتجویی 4/598 70/ 0/404 0/946 0/7 0/005 2/243 0/04 3/54 2/243 /04 6/695 گرایش به کار و تکلیف 0/595 0/287 0/657 /657 25/796 59/04 59/04 گرایش به پیشرفت 2/288 84/647 0/062 3/74 5/96 5/96 66/ / /525 وابستگی اجتماعی 4/09 5/384 0/04 6/705 39/665 39/665 0/624 0/244 /445 /445 همیاری 5/96 28/888 0/662 0/94 /004 /004 8/758 96/935 96/935 شهرتطلبی 5/68 9/6

18 آموزش پژوهی/ شماره اول / بهار 493 0/230 /489 9/687 9/687 35/ / /267 پاداش مادی 6/ /782 0/945 0/005 0/05 0/05 30/ /09 400/09 قدرتطلبی 3/058 3/56 0/6 2/592 25/306 25/306 /34 98/596 98/596 عزتنفس 9/763 36/245 0/466 0/542 2/98 2/98 24/773 36/34 36/34 اتکاء به نفس 5/495 3/325 چنانچه در جدول شماره 2 مشاهده میشود نظریه سوپر در نمره کل انگیزش تحصیلی و زیر مقیاسهای گرایش به پیشرفت وابستگی اجتماعی شهرتطلبی پاداش مادی قدرتطلبی عزتنفس و اتکاء به نفس تأثیر معنادار داشته است. 2 -اثربخشی نظریه سوپر بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و ابعاد آن در طول زمان پایدار است. جدول 8. نتایج تجزیهوتحلیل کواریانس جهت مقایسه نمرات پیگیری انگیزش تحصیلی در دو F زیر مقیاسها مجموع مجذورات درجه آزادی میانگین مجذورات سطح معنیداری 0/947 0/004 /359 0/359 26/ / 8/ / 303/923 انگیزش تحصیلی 0/02 6/905 24/303 24/303 0/08 6/8 2/755 2/755 هدف مداری 3/5 30/229 0/02 0/007 7/039 8/058 58/823 67/333 58/823 67/333 رقابتجویی 8/ /94 0/045 4/ 5/380 5/380 گرایش به کار 0/002 /02 39/548 39/548 و تکلیف

19 اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر... 3/562 3/805 0/057 3/850 7/798 7/798 0/002 /360 23/0 2/026 23/0 74/952 گرایش به پیشرفت 0/002 /398 40/555 58/884 9/58 5/66 58/884 9/58 9/54 وابستگی اجتماعی 0/09 5/974 4/867 4/867 0/005 8/976 22/339 22/339 همیاری 2/489 92/086 0/26 2/452 4/4 4/4 0/054 3/954 23/78 23/78 شهرتطلبی 5/862 26/893 0/066 3/583 9/4 7/95 97/5 5/00 7/95 97/5 85/365 پاداش مادی 0/649 0/20 /335 /335 6/297 03/502 03/502 قدرتطلبی 6/35 234/993 0/777 0/08 0/569 0/569 6/578 5/976 5/976 عزتنفس 6/ /839 0/042 2/69 8/599 8/599 22/850 82/435 82/435 اتکاء به نفس 3/608 33/48 چنانچه از جدول شماره 8 مشاهده میشود تأثیر آموزش نظریه سوپر نمره کل انگیزش تحصیلی و خرده مقیاسهای آن در مرحله پیگیری ادامه داشته یعنی نتایج در طول زمان پایدار بوده است. بحث و نتیجهگیری این پژوهش باهدف بررسی اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر افزایش انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه انجام شد. یافتههای پژوهش نشان دادند که آموزش نظریه سوپر در انگیزش تحصیلی مؤثر بوده است. به عبارتی میزان انگیزش تحصیلی در نزد افرادی که این آموزش

20 آموزش پژوهی/ شماره اول / بهار 493 را دریافت کردهاند نسبت به گواه افزایش معنیداری داشته است. این یافته نشانگر اثربخش بودن این نوع مداخله در افزایش انگیزش تحصیلی در دانش آموزان پایه اول تحصیلی هست. یافته فوق با یافتههای میلز) ) 2443 و ساروار آفتاب آریف و مشتاق ( 240( همخوان است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر نظریه سوپر بر نمره کل انگیزش تحصیلی و خرده مقیاسهای آن گرایش به پیشرفت وابستگی اجتماعی شهرتطلبی پاداش مادی قدرتطلبی عزتنفس و اتکاء به نفس اثر داشته است. علت این امر را میتوان به مفاهیم بنیادی نظریه شغلی سوپر نسبت داد. نظریه سوپر بر بلوغ شغلی تأکید دارد. بررسیهای میلز )2443( درزمینهی بهکارگیری برنامههای مشاوره شغلی در جهت ارتقاء انگیزش تحصیلی و بلوغ شغلی نشان داد که اینگونه مداخالت اهمیت بسیاری )240( به بررسی در رشد بلوغ شغلی و انگیزش تحصیلی دانش آموزان دارد. اولسوری و اونن تأثیر سطوح بلوغ شغلی دانش آموزان بر انگیزش تحصیلی آنان بیانگر آن بود که انگیزش تحصیلی در دانش آموزان تحت تأثیر میزان بلوغ شغلی آنان قرار دارد. ساروار و همکاران )240( به بررسی تأثیر برنامههای رشد شغلی بر روی انگیزش تحصیلی و بلوغ شغلی دانش آموزان نشان داد که مشاورههای رشد شغی به افزایش انگیزش تحصیلی و بلوغ شغلی دانش آموزان کمک میکند. در نظریه سوپر بر خویشتن پنداره تأکید شده است. نتایج پژوهش لطفی عظیمی و ابراهیمی قوام )890( نشان داد که خودپنداشت تحصیلی با انگیزش درونی رابطه مثبت معنادار دارد. همچنین پژوهش آقایی نظری و جاللی ( 894( نشان داده که نظریه یادگیری کرامبولتز بر انگیزش تحصیلی مؤثر با نظریه سوپر کمک به فرد برای افزایش خودپنداره مثبت است است. وجه تشابه نظریه کرامبولتز 2 زیرا در نظریه کرامبولتز فرد با شناخت استعدادها و افزایش مهارتهایش نظر مثبتی نسبت به تواناییه شای به دست میآورد. در نظریه سوپر نیز با تأکید بر رشد خویشتن پنداری به فرد کمک میشود تا شناخت دقیقتری از تواناییهای خود به دست بیاورد.از طرفی نظریه سوپر به بررسی مفهوم رنگینکمان میپردازد و از نقشهای متعدد فرد در زندگی سخن میگوید و کمک میکند که فرد بین نقشها تعادل ایجاد کند. همانطور که در نظریه نقش به نقل از آزاد ارمکی )839( مطرحشده است وقتی فرد نتواند بین دو موقعیت و نقشهای مربوط به آن دو موقعیت تمایز قائل شود و هرکدام. Ulusoya & Önena 2. Krumboltz

21 را در موقعیت خودش محقق کند تعارض نقش اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر... ایجاد خواهد شد. تعارض نقش تداخل در فعالیتهای یک نقش با نقش دیگر است و موجب مشکالت زیادی نظیر اضطراب استرس و خستگی میشود. نتایج تحقیق ابوالقاسمی کیامرثی آریا پوران و درتاج )835( نشان داد که بین ابهام و تعارض نقش با پیشرفت تحصیلی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. بعالوه نظریه سوپر به مفهوم آرک اشاره دارد و دودسته از عوامل زیستی ( فردی( و جغرافیایی ( اجتماعی( را در انتخاب شغل مؤثر میداند. نتایج پژوهش عباس زاده علیزاده اقدام و کوهی )839( نشان داد که بین عوامل فردی و اجتماعی با انگیزش تحصیلی ارتباط معنادار وجود دارد. بنابراین در یک نتیجهگیری کلی میتوان گفت که بین مفاهیم بنیادی نظریه سوپر با متغیرهای مرتبط با انگیزش تحصیلی وجه تشابه وجود دارد و به همین خاطر این نظریه توانسته بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان مؤثر باشد. لیکن عدم تأثیر نظریه سوپر بر زیر مقیاسهای انگیزش تحصیلی را هدف مداری رقابتجویی گرایش به کار و همیاری میتوان به عدم تأکید بر مفهوم مهارتها در نظریه سوپر نسبت داد. به عبارتی انگیزش تحصیلی و خرده مقیاسهایی که بر اساس نظریه سوپر افزایشیافتهاند یعنی گرایش به پیشرفت وابستگی اجتماعی شهرتطلبی پاداش مادی قدرتطلبی عزتنفس و اتکاء به نفس نگرش بهحساب میآیند. نگرشها یک حالت روانی و عصبی آمادگی است. لیکن باقی خرده مقیاسها یعنی رقابتجویی سالم و همیاری و قدرت تعیین هدف و برنامهریزی مهارت به شمار میروند. مهارتها محصول یادگیریاند و به تواناییهای فرد برای انجام یک کار تکیه میکنند که با تکرار و تمرین تقویتشده باشند. همچنین گرایش به کار محصول مهارت است یعنی وقتی فرد توانایی انجام کاری را به دست میآورد به سمت انجام آن گرایش پیدا میکند. لیکن در نظریه سوپر بر تقویت مهارتهای حاصل از یادگیری فرد تأکید نشده است درحالیکه نتایج برخی تحقیقات ازجمله نتایج پژوهش نعیمی حسینی زارع هرمزی شقاقی و کاوه ( 894( نشان داد که برنامه یادگیری موقعیتی ( یادگیری در موقعیت واقعی یا شبیهسازیشده( تلفیقی بر انگیزش تحصیلی دانشجویان تأثیر معنادار دارد و به نظر میرسد همین مسئله عامل عدم تأثیرگذاری نظریه سوپر بر زیر مقیاسهای هدفمندی رقابتجویی گرایش به کار و همیاری هست. مهمترین محدودیت این پژوهش آن است که با توجه به اجرای آن روی یک شهرستان و یک مقطع تحصیلی باید در تعمیم نتایج به سایر مقاطع تحصیلی و شهرستانها احتیاط کرد. بهعالوه بر اساس

22 آموزش پژوهی/ شماره اول / بهار 493 نتایج بهدستآمده از پژوهش به مسئولین محترم آموزشوپرورش پیشنهاد میشود از این بسته آموزشی برای افزایش انگیزه تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی بهره بگیرند. همچنین برای تأثیرگذاری بر زیر مقیاسهای هدف مداری رقابتجویی و گرایش به کار و همیاری پیشنهاد میشود از تلفیق نظریه سوپر با نظریههایی که بر تقویت مهارتها تأکیددارند مثل نظریه یادگیری اجتماعی کرامبولتز استفاده شود. منابع آ. زاد ارمکی تقی.) 839 (. نظریههای جامعهشناسی. تهران: سروش ( انتشارات صداوسیما (. چاپ ششم. 2.آقایی اصغر جاللی داریوش و نظری فرحناز.) 894 (. تأثیر مشاوره ی به روش یادگیری کرامبولتز بر نگرش پیشرفت انگیزش تحصیلی نگرانیهای آینده تحصیلی- شغلی و پیشرفت تحصیلی. مجله مطالعات آموزش و یادگیری. )2( ابوالقاسمی عباس کیامرثی آذر آریان پور سعید و درتاج فریبرز.)835(. بررسی ارتباط ابهام نقش تعارض نقش و اضطراب رقابتی با عملکرد ورزشی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان ورزشکار. پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی. )2( استادی علی رضا.)830(. بررسی رابطة خالقیت انگیزش تحصیلی و مهارتهای شناختی با عملکرد تحصیلی در دانشآموزان پسر سال اول متوسطة شهرستان داراب پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز شهنی ییالق منیجه بنابی مبارکی زهرا شکرکن حسین.) 830 (. بررسی روابط بین موضوعی و درون موضوعی انگیزش تحصیلی)خودکارآمدی ارزش تکلیف هدفهای عملکردگرا عملکردگریز و تبحری( در دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان شهر اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. دوره 8 سال 2 شماره 8 صص: 96-

23 اثربخشی آموزش نظریه سوپر بر... 6.شفیع آبادی عبداهلل.)892(. راهنمایی و مشاوره شغلی و نظریههای انتخاب شغل ( با تجدیدنظر کلی و اضافات(. تهران: انتشارات رشد چاپ بیست و سوم. 9.عباس زاده محمد علی زاده اقدام محمد باقر و کوهی کمال.) 839(. عوامل فردی و اجتماعی مؤثر بر انگیزش تحصیلی در دانش آموزان مقطع متوسطه. نشریه مطالعات جامعهشناختی. )( لطفی عظیمی افسانه و ابراهیمی قوام صغری.) 890(. سبکهای انگیزش و پیشرفت تحصیلی: نقش واسطهای خودپنداشت تحصیلی. مجله روانشناسی تحولی: روان شناسان ایرانی نعیمی حسینی فخر الزمان زارع حسین هرمزی محمود شقاقی فرهاد و کاوه محمد حسین.) 894(. تأثیر یادگیری موقعیتی تلفیقی بر انگیزش تحصیلی پیشرفت تحصیلی و اضطراب امتحان دانشجویان. مجله پژوهشهای برنامه درسی. )2( یوسفی علیرضا قاسمی غالمرضا فیروزنیا سمانه.)833(. ارتباط انگیزش تحصیلی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. 49 ص Fairchild, A. J., Horst, S. J., Finney, S. J., Barron, K. E (05)Evaluating existing and new validity evidencefor the Academic Motivation Scale. Contemporary Educational Psychology, 30(3), Martin, A.J., Marsh, H.W., & Debus, R.L (0b). Selfhandicapping and defensive pessimism: Exploring a model of predictors and outcomes from a self-protection perspective. Journal of Educational Psychology, 93, Miles, Jean (08). The Impact of a Career DevelopmentProgramme on Career Maturity and Academic Motivation. degree of Master of Social Sciencein, the Department of Psychology at Fort Hare University (East London Campus). 4.Ulusoya, Fatma Merve & Önena, Aysem Seda (4).The Effects Of The Professional Maturity Levels Of Secondary School Students On Their Academic Motivations. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 43,

24 آموزش پژوهی/ شماره اول / بهار Pintrich, P. R., & Schunk, D. H ) 02(. Motivation in education: Theory, research, andapplications. Columbus, OH: Merrill. 6.Sarwar, Aamir, Aftab, Hira, Arif, Amna; Mushtaq, Sadia (4). Impact of career Development Programs on Academic Motivation and Career Maturity of Students. Journal Basic Applied science research, 4 (6) Schunk, D. H (02). Self-efficacy and achievement behaviors.educational Psychology Review,, Zunker, V. G (06). Career counseling: Applied concepts of life planning, Pacific Grove, CA: Brooks/ Cole.